Το εικαστικό θέμα είναι πίνακας του Ρώσου καλλιτέχνη Wassily Kandinsky με τίτλο "Composition VI" (1913) και φυλάσσεται στο Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη.

Ο ΔΥΝΑΣΤΗΣ ΘΕΟΣ-ΔΙΚΑΙΩΜΑ

Ο δυνάστης θεός-δικαίωμα

Ακούστε το άρθρο:

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται το φαινόμενο της μετατροπής των ατομικών δικαιωμάτων, όχι μόνο σε μονόπλευρες δικαιωματιστικές θεωρίες και πρακτικές, αλλά και σε μια ιδιότυπη μορφή θρησκευτικής έκφρασης. Είναι πλέον κοινός τόπος ότι οι ανθρώπινες αξίες αποκτούν θεϊκή αυθεντία μέσα από μία εγωιστική έκφραση πράξεων μεμονωμένων συνανθρώπων μας ή και κάποιων ομάδων συνανθρώπων μας. Οι υπηρετούντες και διεκδικούντες, σε κάθε ανθρώπινη έκφραση και συμπεριφορά, ατομικά δικαιώματα συνήθως εκφράζονται με αλάθητη θρησκευτική νοοτροπία αναγορεύοντας τα δικαιώματα σε θεότητα.

   Το δικαίωμα-θεός διεκδικεί το αλάθητο. Ο ρόλος του θεού-δικαίωμα δεν είναι μια απλή ιδεολογία αλλά γίνεται αυθεντία, η οποία νοηματοδοτεί και επηρεάζει την καθημερινή ζωή. Σήμερα πλέον η πίστη αυτή επιτάσσει την τυφλή υπακοή σε καθετί το οποίο διεκδικεί ο κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα αν η διεκδίκηση αυτή καταρρακώνει και πολλές φορές βιάζει και εκβιάζει τον συνάνθρωπο. Αναιρείται κάθε ελεύθερη έκφραση του άλλου ανθρώπου, αρκεί να ικανοποιείται αυτή η ιδεολογική προσήλωση στον θεό-δικαίωμα, απλούστερα αρκεί ο διεκδικών να επικαλείται τη λέξη δικαίωμα, όπως οι πιστοί κάποιων θρησκειών πράττουν επικαλούμενοι το όνομα της αυθεντίας του θεού τους.

   Η λέξη λοιπόν, δικαίωμα έχει αποκτήσει πλέον τη μαγική ικανότητα να καθηλώνει κυρίως τους έχοντες διαφόρων ειδών «παρωπίδες» όπως ο λόγος του μάγου καθηλώνει τους θρησκόληπτους και φοβικούς ανθρώπους.

Το δικαίωμα-θεός διεκδικεί το αλάθητο. Ο ρόλος του θεού-δικαίωμα δεν είναι μια απλή ιδεολογία αλλά γίνεται αυθεντία, η οποία νοηματοδοτεί και επηρεάζει την καθημερινή ζωή. Σήμερα πλέον η πίστη αυτή επιτάσσει την τυφλή υπακοή σε καθετί το οποίο διεκδικεί ο κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα αν η διεκδίκηση αυτή καταρρακώνει και πολλές φορές βιάζει και εκβιάζει τον συνάνθρωπο

Αυτή η έκφραση δικαιώματος σήμερα είναι πλέον η καθολική δαιμονοφοβική νεύρωση της ανθρωπότητας και προέρχεται από το οιδιπόδειο σύμπλεγμα, από τις σχέσεις δηλαδή του παιδιού με τον πατέρα. Ο δικαιωματιστής θεωρεί ότι ο άλλος (η κοινωνία, το κράτος) είναι ο πατέρας που τον καταπιέζει και πρέπει να απαλλαγεί από αυτόν. Το δικαίωμα-θεός επιβάλλει ένα σύστημα αυταπατών που έχουν δημιουργηθεί από τους πόθους των πιστών του, με την άρνηση της πραγματικότητας και με ένα σύστημα, το οποίο συναντούμε σε κατάσταση πνευματικής συγχύσεως.

Ο ρόλος του θεού-δικαίωμα δεν είναι μια απλή ιδεολογία αλλά γίνεται αυθεντία, η οποία νοηματοδοτεί και επηρεάζει την καθημερινή ζωή. Σήμερα πλέον η πίστη αυτή επιτάσσει την τυφλή υπακοή σε καθετί το οποίο διεκδικεί ο κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα αν η διεκδίκηση αυτή καταρρακώνει και πολλές φορές βιάζει και εκβιάζει τον συνάνθρωπο. Αναιρείται κάθε ελεύθερη έκφραση του άλλου ανθρώπου, αρκεί να ικανοποιείται αυτή η ιδεολογική προσήλωση στον θεό-δικαίωμα, απλούστερα αρκεί ο διεκδικών να επικαλείται τη λέξη δικαίωμα, όπως οι πιστοί κάποιων θρησκειών πράττουν επικαλούμενοι το όνομα της αυθεντίας του θεού τους.

   Όταν η κάθε θρησκευτική ιδεολογία γίνεται ατομική κατοχύρωση ιδεοληπτικών απόψεων τότε η επίθεση εναντίον τoυ συνανθρώπου επιφέρει τον θάνατο, γιατί όπως συμβαίνει σήμερα με την ανύψωση σε παντεπόπτη θεό του δικαιώματος έχει ήδη επέλθει ο διχασμός ανάμεσα στους ανθρώπους και πολλές φορές δημιουργείται κοινωνική αναταραχή και η έλλειψη υγιών κοινωνικών σχέσεων δηλώνει την επικυριαρχία στους άλλους ανθρώπους από τον εκμεταλλευτή πιστό στον θεό-δικαίωμα. Αν παρατηρήσει κανείς τα «ιερά» τους κείμενα (διακηρύξεις) θα διαπιστώσει ότι απουσιάζουν οι λέξεις υποχρέωση- υποχρεώσεις και κυριαρχεί η λέξη διεκδίκηση.

   Οι δογματικές δικαιωματιστικές διδασκαλίες έχουν παραμορφώσει και συστηματικά αλλοιώσει τα αληθινά ανθρώπινα δικαιώματα, όχι μόνον τα ατομικά, ώστε το σύνολο των ανθρώπων δεν μπορεί να αναγνωρίσει σε αυτές την αλήθεια και να διακρίνει το σωστό από το λάθος. Οι αλήθειες των δικαιωματιστών είναι σαν την αλήθεια που διατυπώνουμε όταν λέμε σε ένα παιδί ότι ο πελαργός φέρνει τα νεογέννητα. Εδώ λέμε την αλήθεια υπερβολικά αλλοιωμένη γιατί όλοι ξέρουμε ότι δεν ισχύει.

   Στην κοινωνία που πιστεύει στον θεό-δικαίωμα κυριαρχεί ο ιδεολογικός φετιχισμός, ο φετιχισμός των ιδεών που αποδεσμεύονται από τον έλεγχο του ανθρωπίνου νου-δημιουργού και με τον τρόπο αυτό ανατρέπεται κάθε σχέση υποκειμένου και αντικειμένου με αποτέλεσμα να επέρχεται και η αποξένωση από τους συνανθρώπους, δηλαδή το δικαίωμα δεν είναι υπηρετικό των αναγκών του ανθρώπου αλλά ο άνθρωπος υπηρέτης της ιδεοληψίας του. Το δικαίωμα-θεός αντιπροσωπεύει τις δυνάμεις του ιδίου του ανθρώπου προβεβλημένες σε ένα κόσμο φανταστικό. Όσο πιο δυνατός και πιο πλούσιος γίνεται ο θεός-δικαίωμα στη συνείδηση του ανθρώπου τόσο πιο φτωχός και αδύναμος καθίσταται ο άνθρωπος. Η υπερβολική πίστη στον θεό-δικαίωμα σύντομα και εύκολα γίνεται φανατισμός και μισαλλοδοξία,.

   Η πίστη στο θεό-δικαίωμα οδηγεί σε αλλοτρίωση και η αλλοτρίωση γίνεται οντολογική κατηγορία και κοινωνική σχέση και όχι απλά μια συνήθεια. Γίνεται γεγονός που αποκτά κοινωνική κατοχύρωση και νομική βεβαιότητα.

Οι δογματικές δικαιωματιστικές διδασκαλίες έχουν παραμορφώσει και συστηματικά αλλοιώσει τα αληθινά ανθρώπινα δικαιώματα, όχι μόνον τα ατομικά, ώστε το σύνολο των ανθρώπων δεν μπορεί να αναγνωρίσει σε αυτές την αλήθεια και να διακρίνει το σωστό από το λάθος.

   Όσοι πιστεύουν στον θεό-δικαίωμα θεωρούν ότι αυτός είναι η κινητήριος δύναμη της ιστορίας και ότι στην πορεία αυτής της βιαίας δυνάμεως η κάθε κρατική οντότητα θα πρέπει να καταστραφεί και η μόνη κυριαρχία επί των ανθρώπων θα πρέπει να είναι ο θεός-δικαίωμα. Δηλαδή, η τελική πραγμάτωση του κράτους είναι η κατάργησή του και η μόνη επικοινωνία μεταξύ των ανθρώπων θα είναι μέσω των ατομικών δικαιωμάτων, δηλαδή των ενεργειών του θεού-δικαίωμα. Με την επικυριαρχία του θεού-δικαίωμα θα συμπαρασυρθούν και οι όποιες «υγιείς» κατακτήσεις κατόρθωσε μέχρι τώρα η ανθρωπότητα όπως η ελευθερία, η ισότητα, η αδελφότητα, η αλληλεγγύη και ακραίες φασιστικές και ρατσιστικές αντιλήψεις θα αναβιώσουν, όπως και σήμερα αναβιώνουν σε όλη την Ευρώπη. Και στο μέλλον τι θα συμβεί όταν τα επιτεύγματα της τεχνητής νοημοσύνης, όπως οι ανθρωποειδείς μηχανές (ρομπότ), αρχίσουν να διεκδικούν τα δικά τους δικαιώματα; Τότε το δικαίωμα-θεός θα πρέπει να το καταργήσουμε;

   Η εγκατάλειψη του θεού-δικαίωμα θα πρέπει να πάψει να είναι μια μοιραία αναγκαιότητα, όπως συμβαίνει σήμερα όπου βρισκόμαστε σε αυτήν ακριβώς τη φάση.

   Τελικά η αυταπάτη του θεού-δικαίωμα θα αναιρεθεί και οι κοινωνίες θα αποτινάξουν τη ψευδαίσθηση αυτού του θεού. Η κατάργηση του θεού-δικαίωμα πραγματοποιείται με την υποχρέωση, την υπηρεσία και την διακονία. Υπηρετική αυτοπροσφορά στις ανάγκες και στα θέλω του άλλου.

   Για να λυτρωθεί ο άνθρωπος από τον θεό-δικαίωμα θα πρέπει να διαφοροποιηθεί από την όποια ιδεολογία και διδασκαλία των δικαιωματιστών και η απαλλαγή αυτή γίνεται μόνο με την ταπείνωση και την μετάνοια. Κατορθώνει δηλαδή, ο κάθε άνθρωπος την απαλλαγή του από αυτόν τον θεό-δικαίωμα πραγματώνοντας σχέσεις και πράξεις που κάνουν τον αδελφό του χαρούμενο, χωρίς να διεκδικεί τίποτα από αυτόν και για τον εαυτό του.

   Η απάντηση στον άκρατο δικαιωματισμό και στη θρησκεία του θεού-δικαίωμα είναι η ελευθερία ως πίστη στο πάντοτε υπαρξιακά ζητούμενο του ανθρώπου.

   Η κατάρρευση του θεού-δικαίωμα είναι η θυσιαστική αγάπη προς τους άλλους ακόμη και τους εχθρούς στο πλαίσιο σεβασμού και αποδοχή τους. Αυτό άλλωστε σημαίνει «είμαι ελεύθερος» στην εκκλησιαστική «εν Χριστώ» πραγματικότητα. Με σκοπό τελικό, να καταντήσουν όλοι οι συνάνθρωποι αλλήλων ισόδουλοι και ταυτοχρόνως αλλήλων μέλη και κύριοι.


Ο Ιωάννης Μπουγάς είναι Θεολόγος, Διδάκτωρ της Νεωτέρας Ελληνικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το εικαστικό θέμα είναι πίνακας του Ρώσου καλλιτέχνη Wassily Kandinsky με τίτλο “Composition VI” (1913) και φυλάσσεται στο Μουσείο Ερμιτάζ, Αγία Πετρούπολη.

Ιωάννης Μπουγάς

Ο Ιωάννης Μπουγάς είναι Θεολόγος, Διδάκτωρ της Νεωτέρας Ελληνικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου και Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το ιστολόγιο «πολυμερώς και πολυτρόπως» προάγει τον διάλογο και τη συζήτηση για θέματα που σχετίζονται με την Ορθόδοξη θεολογία και παράδοση, με τις άλλες χριστιανικές παραδόσεις, καθώς επίσης και με ζητήματα διαθρησκειακού διαλόγου. Οι απόψεις που εκφράζονται από τους συγγραφείς των επιμέρους άρθρων δεν εκφράζουν απαραίτητα τις θέσεις της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου.

ΜΗΝ ΤΟ ΧΑΣΕΤΕ