ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ – ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΓΛΥΚΟΦΙΛΟΥΣΑ: ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ
Μέσα στην ιστορία, από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες μέχρι σήμερα και αναφορικά με τη Θεοτόκο παρατηρούμε ένα ενδιαφέρον φαινόμενο ανάδρασης ή αντικατοπτρισμού, όπου θεολογικά ζητούμενα, ιστορικές συγκυρίες αλλά και θεολογικές έριδες στέκονται αφορμή για την επεξεργασία πτυχών του προσώπου της Παναγίας, όπως αυτό διαμορφώνεται μέσα στους αιώνες. Το φαινόμενο αυτό δεν σταματά στο Βυζάντιο, όπως άλλωστε και η προσκύνηση της Παναγίας που συνεχίζεται αδιάκοπα μέχρι τις μέρες μας, νοηματοδοτούμενη από την άρρηκτη σχέση μεταξύ του ανθρώπου και της Θεοτόκου ως προστάτιδάς του.
Ο Μέγας Αθανάσιος γράφει για τη Θεοτόκο πως είναι «αδελφή μας», δηλαδή μία από εμάς, μία θνητή που μέσω της κατάφασής της στη θεία οικονομία έδωσε στον άνθρωπο τη δυνατότητα της σωτηρίας και ανέτρεψε την αρχαία αρά της ύβρεως του ανθρώπου προς τον Θεό. Τα Απόκρυφα Ευαγγέλια έρχονται να συμπληρώσουν τις «πληροφορίες» που λείπουν από τα συνοπτικά Ευαγγέλια σχετικά με τη γέννηση και το βίο της Μαρίας. Στο αβέβαιο τοπίο των χειρόγραφων παραδόσεων, η Παναγία υμνείται ως αμόλυντη και άσπιλη, αφιερωμένη στο Θεό από τα μικρά της χρόνια με όρους που επενδύουν τις λιτές ευαγγελικές αναφορές με αφηγηματικές περιγραφές, οι οποίες εντάσσουν την απλή παρθένο στο σωτηριολογικό σχέδιο της θείας οικονομίας. Τα κείμενα αυτά απετέλεσαν τη βάση για τη θέσπιση των θεομητορικών εορτών, με τη συνακόλουθη ομιλητική και υμνογραφική παράδοση, αλλά και την εικονογραφία της.
Continue reading ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ – ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΓΛΥΚΟΦΙΛΟΥΣΑ: ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΙΔΙΟΥ ΑΝΕΚΤΙΜΗΤΟΥ ΝΟΜΙΣΜΑΤΟΣ
